Hans Christian Andersen ( 1805-1875 )

 Duński baśniopisarz i prozaik. Potomek ubogiej rodziny, od dziecka marzył o karierze aktorskiej, jednak nie dość atrakcyjne warunki fizyczne uniemożliwiły mu realizację planów. Twórczość literacką zaczął jako nastolatek, ale swoje pierwsze dojrzałe dzieło, Improwizator (1835), napisał w wieku 30 lat. Była to powieść o karierze biednego dziecka, które mimo osiągniętych sukcesów nie potrafi uwolnić się od kompleksu niskiego pochodzenia. Kolejne powieści,O.T.(1836) i Tylko grajek (1837), podobnie jak pierwsza i późniejsze, zawierają wątki autobiograficzne.W 1835 ukazał się pierwszy zbiorek baśni Andersena, Baśnie opowiedziane dla dzieci, po czym, sukcesywnie, w formie zeszytów, wychodziły kolejne części - zeszyt 1-6: Baśnie opowiedziane dla dzieci (1835-1842), zeszyt 1-5: Nowe baśnie (1843-1848), zeszyt 1-2: powieści (1852-1853) oraz zeszyt 1-10: Nowe baśnie i powieści (1858-1872); łącznie około 150 baśni. Źródłem inspiracji były dla pisarza: folklor, jak w Krzesiwie (1835), Księżniczce na ziarnku grochu (1835) i Świniopasie (1841); Baśnie tysiąca i jednej nocy, jak w Latającym kufrze (1839); oraz tradycja hiszpańska – Nowe szaty cesarza (1837). Królowa śniegu (1844) i Brzydkie kaczątko (1843) zrodziły się w wyobraźni autora. Ostatni z wymienionych utworów odczytano jako metaforę losu samego pisarza, który podsumował baśń w słowach: “Nieważne, że urodziłem się na kaczym podwórku, ważne, że wyklułem się z łabędziego jajka”. Łączące tendencje romantyczne i realistyczne, baśnie Andersena urzekają prostotą fabuły i stylu, a jednocześnie głębią refleksji. Pełne ciepła i sentymentalnego humoru, niosą optymistyczne przesłanie. Stały się ulubioną lekturą dla dzieci i dorosłych. Oprócz baśni na dorobek Andersena złożyły się: powieść Książka z obrazkami bez obrazków (1840), opis podróży po Europie Bazar poety (1842), powieść Dwie baronówny (1848), libretto do opery narodowej Mała Kirsten (1846), autobiografia Baśń mojego życia (1855) oraz powieść Piotr Szczęściarz (1870). Utwory Andersena tłumaczyli na język polski m.in.: S. Beylin, J. Iwaszkiewicz, F. Mirandola i W. Syrokomla.